Thailand and Japan ART BRUT: Figure of Unknown Beauty/ ความงามนิรนาม

ศิลปะอาร์ตบรูต (Art Brut) คือ ศิลปะที่สร้างสรรค์โดยกลุ่มศิลปินนอกกระแสนิยม อาทิ ผู้พิการ ผู้ต้องขัง ผู้ที่ไม่ได้ศึกษาผ่านสถาบันศิลปะ และผู้สูงอายุ เป็นต้น ถือกำเนิดราวปี ค.ศ. 1945 โดย ศิลปิน ฌอง ดูบุฟเฟต์ (Jean Dubuffet) ศิลปะประเภทนี้มีลักษณะเด่นที่การสร้างสรรค์ผ่านอัตลักษณ์พิเศษ เช่น ความซื่อบริสุทธิ์ ความดิบ อิสรภาพ สิ่งที่ไม่สามารถอธิบายได้ และการไร้กฎเกณฑ์ นอกจากนี้ ลักษณะเด่นอีกประการหนึ่ง คือ การอ้างถึงบุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่หลบหนีจากสังคมและวัฒนธรรมในช่วงเวลาดังกล่าว โดยอาศัยศักยภาพทางศิลปะในการแสดงออกผ่านวัตถุประสงค์จำเพาะ

ฌอง ดูบุฟเฟต์กล่าวว่า “กลุ่มบุคคลดังกล่าวอาจไม่พิจารณาตนเองเฉกเช่นเดียวกับศิลปิน และไม่กล่าวอ้างผลงานเหล่านั้นว่าเป็นศิลปะ ตนเองเป็นศูนย์กลางหรือการใช้ระบบสัญชาตญาณภายในเป็นสาระสำคัญในการพิจารณากระบวนการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะอาร์ตบรูต”

นิทรรศการ “ความงามนิรนาม” เกิดขึ้นจากความร่วมมือระหว่างประเทศญี่ปุ่นและประเทศไทย เพื่อนำเสนอคุณค่าของศิลปะอาร์ตบรูตในมิติใหม่ ๆ โดยแบ่งเนื้อหาในนิทรรศการออกเป็น 5 หัวข้อ ได้แก่

“การทำซ้ำ ความหนักแน่น และความกลมกลืน”
“นานาสิ่งจากชีวิตประจำวัน”
“ความปรารถนาคือบ่อเกิดการสร้างสรรค์”
“ศิลปะที่เกิดจากความสัมพันธ์”
“สู่มิติใหม่แห่งการสร้างสรรค์”

ข้อความจากภัณฑารักษ์

แนวทางศิลปะที่ได้รับการกล่าวถึงไม่บ่อยครั้งกระทั่งถูกละเลยจากวงการศิลปะหรือศิลปศึกษา ศิลปะอาร์ตบรูต (Art Brut) ถูกเปิดเผยและร้อยเรียงความงามนิรนามจากกลุ่มนักสร้างสรรค์นอกวงศิลปะกระแสหลักครั้งสำคัญในประเทศไทยโดยร่วมกับหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร และหน่วยงานประเทศญี่ปุ่น อาทิ The Borderless Art Museum NO-MA และ Social Welfare Organization Glow

นอกกระแสสู่พื้นที่กระแสหลัก ศิลปะอาร์ตบรูต (Art Brut) แนวคิดรากฐานกำเนิดโดยศิลปินและนักเขียนฝรั่งเศส ฌอง ดูบูฟเฟต์ (Jean Philippe Arthur Dubuffet) เคยทำงานเป็นนักขายไวน์ รับการศึกษาศิลปะจากสถาบัน the Académie Julianค.ศ. 1918 ความคิดสารตั้งต้นศิลปะอาร์ตบรูต ปรากฏในปี ค.ศ. 1945 รับแรงบันดาลใจโดยตรงจากการเดินทางในประเทศฝรั่งเศสและสวิตเซอร์แลนด์ ศึกษา/สำรวจ และค้นหาความหมายใหม่รูปแบบศิลปะในศตวรรษที่ 20 แตกต่างไปจากการศิลปะกระแสหลักซ้ำซากผ่านการนำเสนอผลงานศิลปะของศิลปินกลุ่มนอกกระแสศิลปะ (Outsider Art) นิทรรศการ ‘LeFoyerdel’ArtBrut’ ในปี ค.ศ. 1947 คือ ประตูอิสรภาพสู่การอภิปรายสุนทรียศาสตร์ใหม่ในศตวรรษที่ 20 ผลงานศิลปะที่แสดงความจริงของมนุษย์ (การเข้าถึงความจริงของชีวิตในอีกมุมมองหนึ่ง) ความสวยงามที่ปราศจากการเรียนรู้กรอบทักษะหรือกฎเกณฑ์ทางศิลปะตลอดจนสภาวะการถูกละเลย (unloved) เป็นผู้สร้างสรรค์ที่ไม่ยึดโยงเข้ากับสถาบัน (สถานศึกษาหรือพิพิธภัณฑ์)แข็งกร้าวกว่าการนำเสนอศิลปะแนวทางใหม่ หากช่วงต้นปี ค.ศ. 1940ความคิดของ ดูบูฟเฟต์แสดงมิติของการขัดขืนลักษณะเชิงอำนาจ (ผู้ตัดสินทางศิลปะ) ของพิพิธภัณฑ์ แกลเลอรีและสถาบันศิลปะชัดเจน

“ดูบูฟเฟต์ค้นหารูปแบบทางศิลปะภายนอกอาณาเขตการให้คำจำกัดความทางศิลปะของพิพิธภัณฑ์และแกลเลอรี่ตลอดจนภายนอกมุมมองทางศิลปะของสถาบันศิลปะและประวัติศาสตร์...” ดูบูฟเฟต์อภิปรายรูปแบบของผลงาน “มีลักษณะคล้ายผลไม้ดิบที่สามารถให้วิตามิน สารอาหารและพลังงานพิเศษแก่เรา... โดยเชื่อว่าจะพบสิ่งที่กล่าวมา จากผลงานศิลปะซื่อ ๆ ดิบ ๆ (Raw Art) และจากผลงานที่ไม่ถูกเจือปนการครอบงำทางวัฒนธรรม”

คำปรารภดังกล่าวแสดงให้เห็นคุณค่าของรูปแบบผลงานศิลปะอาร์ตบรูตช่วงบุกเบิก กลุ่มคำกำจัดความที่มักใช้แสดงอัตลักษณ์ศิลปะอาร์ตบรูต“ศิลปะที่ไม่ได้มีการกำหนดกะเกณฑ์ล่วงหน้า”สุนทรียะแห่งความเป็นอื่น (artisticotherness)ศิลปะแห่งความดิบ (rawart)ศิลปะบริสุทธิ์ ไร้ข้อจำกัดทางกฎเกณฑ์ (naïve and primitiveart) ศิลปะผู้ต้องขัง (art of criminals) ศิลปะเด็ก (children's art)ศิลปะพื้นถิ่น (folkart) และศิลปะแห่งความ วิกลจริต (the art of theinsane)

นอกกระแสหลัก (outsider art) สุนทรียศาสตร์จากกลุ่มชนเผ่า ผู้ป่วยทางจิตเวช/ผู้พิการ ผู้ต้องขัง และชนกลุ่มน้อยผู้ที่หันหลังให้กับสังคมและการสื่อสารกับสังคมอาศัยการทำงานสร้างสรรค์เพื่อสื่อสารหรือเพื่อแค่ต้องการ ปลดปล่อยความรู้สึกภายในผ่านการสร้างผลงานดูบูฟเฟต์แสดงนิยาม “กลุ่มบุคคลเหล่านี้ไม่ได้พิจารณาตนเองเช่น ศิลปิน เช่นเดียวกับผลงานที่สร้างสรรค์ขึ้นไม่ได้กำหนดว่าเป็นศิลปะ”โดยเฉพาะศิลปะจากผู้คุมขังได้ รับคำแนะนำจาก ClaudeLévi-Strauss (นักมานุษยวิทยา) คือการผนวกรวมกลุ่มบุคคลทางสังคม อื่น ๆ ที่ถูกละเลยโดยนิยาม ผลงานของกลุ่มผู้ต้องขังในฐานะของคุณค่าทางด้านมืด(Savage value) นอกจากนั้นศิลปะอาร์ตบรูตยังปรากฏนัยยะสำคัญของการสลายความเป็นชนชั้นทางศิลปะ(ชั้นสูงและชั้นต่ำทางศิลปะ

จัดขึ้นระหว่างวันที่

19 กรกฎาคม – 3 พฤศจิกายน 2562

สถานที่

ห้องนิทรรศการหลัก ชั้น 8

หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (หอศิลปกรุงเทพฯ)

939 ถนนพระราม 1 สี่แยกปทุมวันกรุงเทพฯ 10330

เวลาทำการ 10:00 น. – 21:00 น. (ทุกวัน ยกเว้นวันจันทร์)

จัดโดย

- หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (หอศิลปกรุงเทพฯ)

- Agency for Cultural Affairs, Government of Japan

- International Exchange Program Executive Committee for Disabled People’s Culture and Arts ประเทศญี่ปุ่น

- มูลนิธิ เดอะเรนโบว์ รูม ประเทศไทย

ร่วมดำเนินโครงการโดย

วิทยาลัยราชสุดา มหาวิทยาลัยมหิดล

เรือนจำพิเศษธนบุรี

ภัณฑารักษ์

เซนะ คิโมะโตะ

สืบแสง แสงวชิระภิบาล

ติดต่อสอบถาม

หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร

โทรศัพท์ 02 214 6630 โทรสาร 02 214 6639

อีเมล info@bacc.or.th

www.bacc.or.th

www.facebook.com/baccpage

ขอบคุณที่มา: https://www.bangkokhaps.com/guide/thailand-and-japan-art-brut-figure-of-unknown-beauty

S Guru

กระทู้ฮอตในรอบ 7 วัน