ลูกเริ่มเป็นวัยรุ่น...โตแต่ตัว

ลูกเริ่มเป็นวัยรุ่น โตแต่ตัว

มีลูกสาวอายุ 13 ปี เริ่มทำตัวเป็นสาว รักสวยรักงาม สนใจแต่งตัวตามแฟชั่น แค่เรื่องนี้ยังไม่ปวดหัวหรอกค่ะ แต่ที่ทำใจไม่ค่อยได้คือมีเรื่องทะเลาะกันทุกวัน ตั้งแต่เรื่องจุกจิกไปจนถึงเรื่องใหญ่ ๆ เรียกว่าความคิดเห็นไม่ตรงกันเลย ทั้ง ๆ ที่ก่อนหน้านี้พ่อแม่ว่าอย่างไรก็ทำตาม อารมณ์ก็ขึ้น ๆ ลง ๆ เดี๋ยวเป็นเด็กเดี๋ยวอยากเป็นผู้ใหญ่ไม่ให้พ่อแม่มายุ่ง แต่เรื่องอารมณ์ก็ยังเหมือนเด็ก มีโยเย และยังไม่ค่อยรับผิดชอบเท่าที่ควร ดิฉันค่อนข้างสับสนกับลูกวัยนี้ และเหนื่อยมากเลยค่ะ อยากรู้ที่มาที่ไปของความสับสนนี้ค่ะ...แม่อ้วน

ในปัจจุบันจะเห็นได้ว่าเด็กย่างเข้าวัยรุ่นเร็ว เด็กบางคน 8 ขวบ มีประจำเดือนแล้ว บางคนเริ่มเป็นสาวแล้ว แต่ผมมองว่าตรงนี้เป็นจุดด้อยของเด็กวัยรุ่นเลย เนื่องจากปัจจุบันเด็กเข้าสู่วัยหนุ่มสาวค่อนข้างเร็ว ทั้งที่อายุยังไม่เท่าไหร่ ผู้ใหญ่เห็นแล้วก็จะคาดหวังว่าเด็กโตเป็นหนุ่มสาว แล้วยังทำพฤติกรรมเด็ก ๆ อยู่ นี่เป็นจุดอ่อนของเขา เพราะเขาโตแต่ตัว แต่ความคิดความอ่าน ความรับผิดชอบยังเป็นเด็กอยู่ และพฤติกรรมนั้นก็ยังเป็นเด็ก

บางครั้งผู้ใหญ่คาดหวังเขาผิด แต่ถ้าเราเข้าใจว่า จริง ๆ การใช้อายุแบ่งเด็กวัยรุ่นอย่างเดียวคงไม่ได้ คงต้องดูการเจริญเติบโตและพัฒนาการทางด้านอารมณ์เขาไปด้วยจะได้สอดคล้องกัน และเราจะได้เข้าใจและให้อภัยเขามากขึ้นครับ

ถ้าเป็นเด็กผู้หญิงที่เข้าวัยรุ่นเร็ว เขาจะยิ่งไม่มั่นใจมากขึ้น ถูกเพื่อนล้อบ้าง ตัวโต มีหน้าอก ซึ่งทำให้เด็กผู้หญิงจะเก็บตัว ไม่ค่อยกล้าแสดงออก ตรงข้ามกับเด็กผู้ชาย ถ้าเด็กผู้ชายเข้าสู่วัยรุ่นเร็วจะรู้สึกซ่าเท่ เป็นฮีโร่ หรือรู้สึกภูมิใจในตัวเองค่อนข้างเยอะ ซึ่งเราจะต้องเข้าใจลักษณะอย่างนี้เหมือนกัน

แต่ในขณะเดียวกันเด็กวัยรุ่นช่วงต้น เพื่อนก็มักจะเป็นเพื่อนเพศเดียวกัน เด็กจะมีกลุ่มเพื่อนผู้ชายเพื่อนผู้หญิง แต่เพื่อนตรงข้ามจะไม่ค่อยมีเท่าไหร่ และช่วงนี้เด็กเริ่มจะมีความคิดความอ่าน เรียกว่า Fantasy World คือ เกินขอบเขต ไร้ขอบเขต ไม่เป็นความจริง อยากเป็นดารา เป็นนายกฯ เขาจะคาดฝันแบบเพ้อฝัน จริง ๆ ก็เป็นเรื่องปกติ แต่บางคนหรือคุณพ่อคุณแม่ก็ค่อนข้างคิดว่ามันมากเกินไปนะมันเป็นไปไม่ได้หรอก อันนี้ก็ต้องบอกว่าเป็นแค่ความคิดฝัน เด็กคงไม่ได้คาดหวังว่าจะเป็นจริง

พอเป็นวัยรุ่นช่วงกลาง การเปลี่ยนแปลงทางร่างกายค่อนข้างจะเหมือนผู้ใหญ่เกือบ 90% แล้ว เขาเริ่มยอมรับการเปลี่ยนแปลงนี้ ช่วงนี้เขาจะพยายามแต่งตัวให้สวยงาม และวัยรุ่นจะมีความรู้สึกว่าทุกคนมองเขา จะเห็นได้ว่าเสื้อผ้า การแต่งเนื้อแต่ตัวอะไรต่าง ๆ นี่เขาต้องการจุดเด่น ต้องแต่งตัวแปลก ๆ ตามแฟชั่น ให้มีการยอมรับจากเพื่อน

มีผู้ใหญ่หลายคนที่พูดว่า เอ๊ะ! เด็กใส่สายเดี่ยว เด็กเขาต้องการจะกระตุ้นให้มีคนมาเพศสัมพันธ์ไหม ลึก ๆ เด็กไม่ได้มีความคิดอย่างนั้นนะครับ เราต่างหากที่คิดอย่างนั้น เด็กต้องการแค่ให้ได้รับการยอมรับจากเพื่อน รู้สึกว่าเขาได้รับความสนใจเท่านั้นเอง แต่เขาคงไม่ได้ต้องการเชิญชวนให้ใครมามีอะไรกับเขา แต่เนื่องจากเขาขาดประสบการณ์ เขาไม่รู้ว่าบางครั้งที่เขาแต่งตัวอย่างนี้อาจจะทำให้มีผลเสียกับเขา ตรงนี้เด็กมองไม่ออก ซึ่งยอมรับว่าเป็นข้อด้อยกับเด็กวัยรุ่น

และที่สำคัญคือเด็กวัยรุ่นช่วงกลางนี้เขาจะคิดว่า ที่ว่าข่าวข่มขืนนั้นไม่ได้เกิดกับเขาหรอก ถ้าไม่ใส่หมวกกันน็อกเหรอมันไม่ตายหรอก หรือลองสูบบุหรี่ดื่มเหล้าไม่ติดหรอก อันนี้เป็นลักษณะเฉพาะของเด็กวัยรุ่นช่วงกลางที่คิดว่าเขาไม่ตาย ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดกับคนอื่นต้องไม่เกิดกับเขา เขาเพิ่งทำครั้งเดียว ตรงนี้เปิดโอกาสให้เขามีพฤติกรรมเสี่ยงในชีวิตค่อนข้างเยอะครับ...ที่ติดเชื้อเอดส์ ไปมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันนี่ไม่เกี่ยวกับเขาหรอก พอช่วงนี้เริ่มมีเพื่อนเป็นเพศตรงข้าม ก็เริ่มมีนัดกัน ถ้าเด็กควบคุมตัวเองไม่ได้ก็อาจจะมีเพศสัมพันธ์กันได้ ซึ่งเรื่องนี้เด็กผู้หญิง เด็กผู้ชายคิดต่างกัน เด็กผู้หญิงคิดว่า มีแฟนเพียงเพราะต้องการมีเพื่อน คนรู้ใจ มีคนยอมรับ แต่เด็กผู้ชายจะคิดไปอีกแบบหนึ่ง

เด็กผู้หญิงเด็กผู้ชายที่ได้รับการปลูกฝังรากฐานที่ดี จะเคารพในเพศ ในความเป็นตัวของตัวเอง เด็กเขาจะไม่ทำอะไรที่เกินเลยหรือที่อีกฝ่ายหนึ่งไม่ยอมรับได้ ที่สำคัญก็คือเด็กวัยรุ่นช่วงนี้มีพลังมาก เพราะความเจริญเติบโต ความคิดความอ่านเขานี่พร้อมมาก ถ้าเกิดเขามีภาวะเครียด เขาก็จะมีความคิดกลับไปเป็นแบบเด็ก ๆ อย่างไร้เหตุผลอยู่เหมือนกัน

แล้วช่วงนี้เป็นระยะที่อยากลอง อยากเรียนรู้ค่อนข้างเยอะ เป็นช่วงที่เด็กวัยรุ่นมีความขัดแย้งกับพ่อแม่มาก ช่วงนี้จึงเป็นช่วงที่พ่อแม่บอกทนไม่ไหวแล้ว เพราะฉะนั้นเราต้องเข้าใจเขามาก ๆ

มีการทำการศึกษากันครับว่า เด็กต้องทะเลาะกับพ่อแม่เป็นเรื่องธรรมดา เราต้องเปลี่ยนบทบาทที่เคยทะเลาะกันเป็นฟังเขาให้มากขึ้น ยอมรับเหตุผลเขามากขึ้นเปิดโอกาสให้เขาเรียนรู้ ได้ทำอะไรที่เป็นตัวของตัวเองมากยิ่งขึ้น แต่ต้องค่อนข้างจะปลอดภัย

เรียกว่า คุณพ่อคุณแม่จะต้องทำใจให้กว้างขึ้นนะครับ

บทความ : ผศ.น.พ.พนม เกตุมาน

กระทู้ฮอตในรอบ 7 วัน